Vanessa Barre: "Ο ηθοποιός έχει ευθύνη ως προς την δήλωση (statement), τις αξίες και τα μηνύματα που επικοινωνεί μέσα από τη συνολική του παρουσία."

Ο μεγάλος Δημήτρης Χορν είχε πει «Ηθοποιός σημαίνει φώς!», για εσάς ποια είναι η έννοια του ηθοποιού;

Ο ηθοποιός για εμένα είναι ένας σύγχρονος σαμάνος που λειτουργεί σαν γέφυρα ανάμεσα στο υποσυνείδητο και στο συνειδητό, στην πρόθεση και στην έκφραση και προσβαίνει στις ιδέες και στους συμβολισμούς, στον μυστικό κόσμο ενός έργου, ακριβώς για να ''φωτίσει'' τα βαθύτερα νοήματα που κρύβονται σε αυτό. Μεταμορφώνεται για να κινείται μέσα κι έξω από τους χαρακτήρες και τις συμβάσεις, μεταμορφώνοντας και την πραγματικότητα. Όπως ο μάγος-γιατρός της φυλής επικοινωνούσε κάποτε με τον κόσμο των πνευμάτων, έτσι και ο ηθοποιός επικοινωνεί με τα στοιχειά της μνήμης του, με τα φαινόμενα του ανθρώπινου ψυχισμού, ανακατευθύνoντας την αντιληπτικότητά του σε βαθύτερα επίπεδα αλήθειας. Μέσω της αλήθειας και μόνο μπορεί να ''θεραπεύσει'', να αφυπνίζει συνειδησιακά την κοινωνία, έτσι γίνεται ''φως''. Προσωπικά, μέσα από αυτήν την αντιστοιχία αναγνωρίζω τη μεταφυσική αυτοπραγμάτωση του ηθοποιού. Επιπλέον, θεωρώ ότι ο ηθοποιός, όπως κάθε καλλιτέχνης, στην εποχή αυτήν, περισσότερο από ποτέ, δεν είναι χρήσιμο να είναι ένας απλός διασκεδαστής ή να χρησιμοποιεί τη σκηνή για να κρύβει ή να εκδηλώνει απωθημένα, συμπλέγματα και φαντασιώσεις για μεγαλεία. Έχει ευθύνη ως προς την δήλωση (statement), τις αξίες και τα μηνύματα που επικοινωνεί μέσα από τη συνολική του παρουσία.

Γιατί πιστεύετε ότι όλο και περισσότερος κόσμος επιλέγει τον χώρο της υποκριτικής;

Εάν αυτό ισχύει ειδικά για τον χώρο της υποκριτικής, μπορούμε να κάνουμε κάποιες σκέψεις γύρω από κοινωνικοψυχολογικά αίτια. Από τη μία πλευρά έχουμε ανθρώπους δεσμώτες της αλλοτρίωσης, αποξενωμένοι από την αληθινή εμπειρία της ζωής που έχουν την ανάγκη να εκφράσουν τον ενδότερο τους εαυτό με έναν πιο ουσιαστικό τρόπο. Το θέατρο, ως προσομοίωση της πραγματικότητας είναι το μέσο που το καθιστά εφικτό. Η κρίση αξιών στην κοινωνία, μας κάνει να θέλουμε να εκφράσουμε πολλά πράγματα, που όμως πνίγονται στη δεξαμενή της πολιτικής ορθότητας, αλλά βρίσκουν πεδίο ελεύθερης έκφρασης μέσα από ένα έργο. Ακόμα, το γεγονός ότι η ανεργία, η χαμηλομισθία και η γενικότερη οικονομική αστάθεια ούτως ή άλλως αγγίζουν πλέον όλα τα επαγγέλματα, έκαναν πολλούς να ακολουθήσουν τελικά το δρόμο της τέχνης που σε άλλες συνθήκες ίσως να μην το τολμούσαν. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, υπάρχει και μεγάλο ποσοστό της νέας γενιάς που βιώνει το φαινόμενο του Νεοναρκισσισμού που τρέφεται από τα realityshowsκαι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε μία πραγματικότητα που συχνά εμπορευματοποιεί την τέχνη. Η πρόσβαση στη δυνατότητα αυτοπροβολής με μαζική απεύθυνση σε συνδυασμό με την δυνατότητα κατασκευής της αυτοεικόνας θολώνει τα όρια ανάμεσα στην τέχνη της υποκριτικής και στην τέχνη του ''φαίνεσθαι''.

Όταν σβήσουν τα φώτα και κοπάσουν τα χειροκροτήματα ποια συναισθήματα μένουν στα άτομα που εργάστηκαν για την παράσταση;

Για τον κάθε συντελεστή είναι διαφορετικά, ανάλογα το πόστο και βέβαια τον βαθμό συναισθηματικής ή υλικής επένδυσης και αφοσίωσης στο έργο. Υπάρχει πράγματι για εμένα ένα έντονο συναίσθημα σαν πέσει η αυλαία και επιστρέφω στο καμαρίνι, στα πρώτα λεπτά που κοιτώ στον καθρέφτη. Θα έλεγα ένα αίσθημα πληρότητας και ψυχικής τόνωσης και παράλληλα μια έντονη αίσθηση ευεργετικής μοναξιάς.

Έχετε να μας διηγηθείτε μια περίεργη κατάσταση που ζήσατε πάνω στη σκηνή;

Δεδομένης της φύσης μιας ζωντανής παράστασης πάντα συμβαίνουν μικροπράγματα που ενδεχομένως δεν τα προβλέψαμε, αλλά είναι μάλλον κοινότυπα για τη ζωή της σκηνής. Ακόμα δεν έχω ξαφνιαστεί από κάτι ιδιαίτερα περίεργο!

Εν καιρώ οικονομικής κρίσης πιστεύετε πως ο κόσμος συνεχίζει να επενδύει στο θέατρο σαν μέσο πολιτισμού και διασκέδασης;

Ο κόσμος συνεχίζει να πηγαίνει στο θέατρο, αλλά το θέμα εδώ είναι τα κριτήρια επιλογών του. Το τοπικό ανεξάρτητο θέατρο δεν υποστηρίζεται τόσο. Ειδικά μπορώ να μιλήσω για τη Θεσσαλονίκη που βλέπουμε πως ο κόσμος θα προτιμήσει να επενδύσει σε μια παράσταση ερχόμενη από την Αθήνα, σα να πρόκειται αυτόματα για προϊόν εγγυημένης ποιότητας. Αυτό φυσικά δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά πολύ συχνά το θεατρικό κοινό είναι και το τηλεοπτικό κοινό που ελκύεται από πρόσωπα που βλέπει από τον καναπέ του και αν ακόμα δεν είναι έτσι θα προτιμήσει την ''δοκιμασμένη'', από το αθηναϊκό κοινό, παράσταση με τις έτοιμες ''εύπεπτες συνταγές'' επιτυχίας, από μία φρέσκια εναλλακτική avant-gardeματιά.

Πού σας βρίσκουμε αυτό τον καιρό;

Μόλις ολοκληρώθηκε ο κύκλος παραστάσεων του ''Μπραντ'' σε σκηνοθεσία Δημητρίου Χατζηθεοδοσίου με τη συμμετοχή του Πολιτιστικού Σωματείου μας ''Δυιόσκουρος Φοίνιξ'' στο φεστιβάλ του Επί Κολωνώ στην Αθήνα και αυτόν τον καιρό βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη και συζητώ για διάφορα ενδιαφέροντα projects.

Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για την νέα χρονιά;

Λένε ότι πρέπει να αφήσεις τη ζωή που σχεδίασες για να αγκαλιάσεις εκείνη που σε περιμένει, οπότε όποιο μονοπάτι φωτιστεί με τεράστιες επιγραφές νέον στον δρόμο μου, θα το ακολουθήσω με ενθουσιασμό! Εκείνο όμως που πραγματικά επιθυμώ για τη νέα χρονιά είναι για όλον τον κόσμο μια μεγάλη κοινωνική αλλαγή. Νομίζω ήρθε η ώρα.